Barcha bloglar

Бугун ўзбекистонлик юзлаб қизлар Technovation Girlsхалқаро лойиҳасида иштирок этиб, IT соҳасида ўзларинисинаб кўрмоқда. Ушбу лойиҳа ўтган йиллар иштирокчисибўлган тошкентлик 12 ёшли Зарина Бердалиевага қандайтаъсир қилгани ҳақида унинг онаси Нуржамал билансуҳбатлашдик, у нафақат қизини қўллаб-қувватлаган, балки унинг ўзи ҳам бу лойиҳада иштирок этган.

Зарина пойтахтимизнинг Сергели туманидаги 300-мактабда таҳсил олади. Ўз ёшидаги кўплаб қизларсингари, танловда иштирок этишдан олдин у дастурлаш, умуман IT соҳасини яхши билмас эди.

“2021 йилда ижтимоий тармоқларда Technovation Girlsхалқаро танловида иштирок этиш истагида бўлганқизларни ишга олиш бўйича эълонни кўрдим. Қизимга қатнашиб кўришни таклиф қилганимда у атиги 10 ёшдаэди, Зарина ажабланиб дарҳол рози бўлди. Танловшартларига кўра, рўйхатдан ўтиб, иштирок этиш ниятинитасдиқлаганидан сўнг, қиз ўз жамоасини йиғиб, ўз ментори – устозини топиши керак эди. Ўша пайтда мен фарзанд кутаётган эдим, шунинг учун бошқа иштирокчининг онасименторликни ўз зиммасига олди. Кейин анча пайт онлайн дарслар бўлди. Уларда ўқитувчилар фарзандларимизгажамоада ишлашни ўргатишди, уларни IT технологияларибилан таништиришди, дастурлаш, мобиль иловаларяратишни ўргатишди. Тўғрисини айтсам, ўшанда мен тафсилотларга тушунмасдим, фақат Заринанинг шу соҳада нимадир қилаётгани менга ёқарди, – дейдиНуржамал Бердалиева.

Заринанинг турли ёшдаги беш нафар қиздан иборатжамоаси IT-lady номини олди. Қизлар олдида ижтимоиймавзулардан бирида мобиль илова ёзиш ва кейин унитўғри тақдим этиш вазифаси турарди.

— Эҳтимол, қизлар учун энг қийин нарса уларнинг иловаси нима ҳақида бўлишини аниқлаш эди. Мана, турмуш ўртоғим билан кечқурун Заринани ёнимизга олиб, биргаликда ақлий ҳужум уюштирдик. Кўп ғоялар илгари сурилди, лекин якунда Заринанинг ўзи таклиф қилган ғояларга тўхталдик. Қизлар камбағалларга ёрдам берадиган илова ёзишга ва уни “Раҳмат” деб номлашга қарор қилишди. Логотип сифатида дўппи тасвирланишига қарор қилинди, дейди 38 ёшли Нуржамал.

Зарина ва унинг отаси Болат Куатов танловда иштирокэтишга фаол ёрдам берди. У қизини офлайн дарсларгаолиб борди, маслаҳат берди, кечқурун у билан ишлади. Улар биргаликда келажакдаги логотипни яратишди. Зарина халқаро танловнинг финалига қадар етибборгунига қадар чиқинди қутисига ўнлаб эскизларташланди.

– Болатнинг ҳамма жойда қизи билан бўлиши жуда муҳимэди. Ҳамма ҳам бутун ишларини бир четга суриб, қизинибутун шаҳар бўйлаб олиб юришга рози бўлмайди. Эҳтимол, отасининг ёрдами туфайли у ва жамоасифиналга чиқди. Ҳеч кимга сир эмаски, кўп қизлар учунотанинг фикри ва унинг муносабати муҳим. Эсимда, биркуни у қизига бир даста А3 қоғоз олиб келиб: “Чиз ваўзингга ёқмаган ҳамма нарсани ахлат қутисига ташла. Лекин энг муҳими, тўхтама!” деди. У Заринанинг ўзига ишонишига ёрдам берадиган сўзларни топди ва қизимиз илова, логотип ва ҳоказолар кўнгилдагидек чиқмагунча қайта-қайта уриниб кўрди. Қизлар катта баннерга жамоа логотипини қўлда чизганини қайд этиб ўтаман, – дейди Заринанинг онаси.

Лойиҳа тақдимоти олдидан IT-lady жамоаси ҳам ўзфутболкаларини қўлда бўяшди. Балки ҳамма бирлашиб, танлов ҳакамларига ёққандир, натижада улар Зарина жамоасини ўша танловда Осиёнинг энг яхшиси деб танолишган.

Орадан бир йил ўтиб, 2022 йилда Зарина ота-онасига яналойиҳада иштирок этишини айтди. Ўшанда у аллақачон 11 ёшни тўлдирганди ва кўп нарсаларни, шу жумладанмобиль иловаларни ёзиш дастурини биларди. Мен қийинмавзуни танладим, саратон касаллигига чалинганларгаёрдам берадиган CancelL иловасини ёзишга қарорқилдим.

— Мен қизимни қўллаб-қувватладим ва бу сафар ўзимунинг устози бўлдим. Нима учун ўсмир қиз бундай қийинмавзуни танлаганини сўраяпсизми? Ҳаммаси оддий, Заринанинг бувиси, онам узоқ йиллар онкология биланкурашган. Ушбу йўлни босиб ўтиб, биз саратонга чалинганларга нима етишмаётганини англадик — ёрдам. Яқинлари эмас, балки саратон касаллигига қаршикурашаётган бошқа одамлар. Европада саратонкасаллигига чалинганларнинг бутун жамоалари бор, улар ўзларининг натижаларини, ҳикояларини баҳам кўришади, улар билан содир бўлган ҳамма нарсани айтиб беришади. Ўша пайтларда мамлакатимизда бундай гуруҳлар йўқ эди. Минглаб фуқаролар ўзларининг ташхиси ҳақида билиб, шунчаки ёпишади ва Х кунни кутишади”, — дейдиНуржамал.

Заринанинг лойиҳаси жуда аниқ бўлгани учун у бошқақизларни бунга жалб қилмасликка қарор қилди. Нуржамалва Зарина ўз жамоасига famIT деб ном беришди. Бувақтда Заринанинг онаси ўғил туғиб, тўнғич қизига каттакуч билан ёрдам бераётган эди. Эслатиб ўтамиз, ўтганйили Ўзбекистондан 29 та жамоа иштирок этганди. ВаfamIT жамоаси ярим финалга чиқишга муваффақ бўлди.

— Ҳаммаси виждонан ва адолатли эди, бизхатоларимизни биламиз. Ушбу лойиҳада иштирок этишбиз учун муҳим эди. Мен қизим билан фахрланаман, чунки у ўз лойиҳасини ёлғиз ҳимоя қилишига тўғри келди. Мусобақа ташкилотчиларидан чин дилдан миннатдорман, чунки икки йилдан кейин қизим бутунлай ўзгарди. У билимга кўпроқ қизиқа бошлади. Инглиз тилидан репититорларга катта хурсандчилик билан борарди. Шунингдек, корейс тилини ўрганишни бошладим. Бунданташқари, у математикани чуқур ўрганадиган махсуссинфга ўтказилди. Бу йил у 13 ёшга тўлгунга қадаркутишга қарор қилди ва кейин Technovation Girlsда қизларкоординатори сифатида иштирок этиш учун аризатопширди. Келажакда Зарина хорижда таълим олишниорзу қилади, бу ҳақда лойиҳанинг бошқа ёши каттароқ иштирокчилари танлов давомида кўп гапириб беришди”, — дея хулоса қилади Ўзбекистон Фанлар академиясиАстрономия институти кичик илмий ходими НуржамалБердалиева.

Бугунги Technovation Girls-2023 иштирокчиларига қайтганҳолда шуни таъкидлашни истардимки, бу йилЎзбекистондан 75 та ёки аввалгидан деярли уч баробаркўп жамоа ўз лойиҳалари билан чиқди. Шу билан бирга, авваллари асосан Тошкент шаҳри жамоалари иштирокэтган бўлса, бугун вилоятлар етакчилик қилмоқда. Демак, тақдим этилган лойиҳалар сони бўйича 25 та жамоа биланФарғона вилояти биринчи ўринни эгаллади. Кейин эсаТошкент шаҳри ва Тошкент вилояти – ҳар бирида 21тадан жамоа. Нукус ҳам кучли учликдан жой олди, у 15 та лойиҳа тақдим этди. Андижон, Жиззах, Самарқанд ваНаманган жамоалари ҳам ғолиблик учун кураш олибборишди.

Ҳозирда Technovation Girls-2023 томонидан 70 дан ортиқмамлакатдан 1700 га яқин лойиҳа баҳоланмоқда. Ҳакамларнинг биринчи босқичи 1 июнь куни якунланадива ярим финалчилар 9 июнь куни эълон қилинади. Ўзбекистонлик ёш қизларга нафақат ярим финалга чиқиш, балки танловнинг финал босқичида ҳам муваффақиятличиқишларини тилаб қоламиз.