Москвада МДҲ ахборот агентликлари томонидан янги чақириқлар қаршисида ҳамкорлик муҳокама қилинади

Бу йил Россиянинг энг қадимги ахборот агентлиги ТАСС ўзининг 120 йиллигини нишонламоқда ва Москвада МДҲ давлатларига тааллуқли бир қанча тадбирлар нишонланмоқда. Бу МДҲ ахборот агентликлари раҳбарлари кенгашининг йиғилиши ва Ҳамдўстлик мамлакатлари талабалари ўртасида ўтказилган ижодий танлов ғолибларини тақдирлашдан иборат. Бизнинг материалимизда воқеалар ва ТАСС юбилейи ҳақида кўпроқ ўқинг.

Бугун, 16 сентябрь куни Ахборот агентликлари раҳбарлари кенгашининг XXXII йиғилиши бўлиб ўтади. Айтишимиз мумкинки, унинг фаолияти МДҲ доирасида ахборот телекоммуникациялари ва ҳамкорликни ривожлантиришга қаратилган. Янги вазифалар олдида ахборот ҳамкорлигини мустаҳкамлаш масалаларини муҳокама қилиш асосий вазифадир. 

Кун тартибига одатда ахборотни тўсқинликсиз тарқатиш учун шарт-шароит яратиш, касбий тажриба алмашиш, ахборот фаолияти масалалари каби мавзулар киритилади. Бундан ташқари, Кенгаш ахборот алмашинувини ҳуқуқий тартибга солиш бўйича таклифлар ишлаб чиқмоқда. 

Олдинги учрашувлар мисолидан фойдаланиб, тадбир иштирокчилари муҳокама қилган аниқ мавзуларни тушунишингиз мумкин. Кенгаш йиғилишлари ўтган йили сентябрь ойида Қирғизистонда, декабрда Беларусда, жорий йилнинг май ойида Озарбайжонда бўлиб ўтган. Улардан бирида 2023 йилда ТАСС бош директори Андрей Кондрашовни МДҲ Ахборот кенгаши раиси этиб сайлашга қарор қилинди.

Олдинги учта учрашувда муҳокама қилинган мавзулар:

— МДҲ доирасидаги йирик тадбирларни ёритишни ташкил этиш бўйича тажриба алмашиш;

— инновацион медиа-технологиялардан фойдаланиш;

— малака ошириш бўйича семинарлар ўтказиш;

— журналистлар алмашинуви;

— пресс-турлар ташкил этиш;

— 2024 йилда МДҲда волонтерлар ҳаракати йили доирасидаги ҳамкорлик;

— МДҲда 2025 йилда Улуғ Ватан урушидаги Ғалабанинг 80 йиллигига тайёргарлик кўриш ва уни ўтказиш, фронт қаҳрамонлари ҳақида қўшма тўплам нашр этиш.

Кенгаш таркибига 1995 йилда уни яратиш тўғрисидаги ҳужжатни имзолаган мамлакатларнинг саккизта давлат ахборот агентлиги раҳбарлари киради. Булар ТАСС (Россия), АзерТАж (Озарбайжон), Арменпресс (Арманистон), БелТА (Беларусь), Казинформ (Қозоғистон), Кабар (Қирғизистон), Молдпрес (Молдова), Ховар (Тожикистон).

Кенгаш мажлисида анъанага кўра Ўзбекистон ва Туркманистон вакиллари меҳмон сифатида қатнашадилар. Ўтган йиллар давомида турли лойиҳалар амалга оширилди. Масалан, 1998 йилдан бошлаб жаҳон рус матбуоти ассоциациясининг конгресслари хорижий оммавий ахборот воситалари иштирокида ўтказиб келинмоқда. 2004 йилда МДҲ Миллий ахборот агентликлари ассоциацияси (АНИА) ва унинг алоҳида сайтига эга ахборот хизмати ташкил этилди. Бу Ҳамдўстлик мамлакатлари ахборот агентликлари материалларини самарали алмашиш учун амалга оширилди.

Кўриб турганингиздек, Россиянинг ТАСС агентлиги нафақат мамлакат аҳолисини содир бўлаётган воқеалар ҳақида хабардор қилади, балки Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигида медиа муҳитини ривожлантиришда ҳам иштирок этади. Ушбу ахборот агентлиги Кенгаш аъзоси, бундан ташқари, ТАСС бош директори энди раисдир; Умуман олганда, агентлик МДҲ давлатлари билан ҳамкорликни ривожлантиришга қаратилган.

Бунга юбилей йилига тўғри келган яна бир тадбир мисол бўла олади. Бу талабалар ўртасидаги ижодий танлов бўлиб, унда МДҲ давлатларининг 50 дан ортиқ олий ўқув юртлари вакиллари иштирок этди. Иштирокчилар “МДҲдаги ахборот жараёнларида ТАСС” мавзусида иншо ёздилар. Улар рус тилини юқори даражада билиши, ўзига хослиги, янгилиги ва мавзуни чуқур ўрганиши керак эди.

Жами 9 нафар ғолиб аниқланди, улар орасида Ўзбекистон вакили Меҳрибон Утениёзова ҳам бор. Мукофот сифатида улар Москвага бир ҳафталик саёҳатни олдилар. У ерда БРИКС медиа саммити доирасида (13–17 сентябрь) тақдирлаш маросими бўлиб ўтди. Ғолиблар маданий дастур ва ТАСС штаб-квартираси фаолияти билан танишишдан ҳам баҳраманд бўлдилар.

Россиянинг етакчи давлат ахборот агентлиги ТАСС 1904 йилдан бери мавжуд. Бир асрдан кўпроқ вақт давомида у нафақат Россияда, балки қўшни мамлакатларда ҳам ўзини кўрсатди. ТАСС кўпинча бошқа мамлакатлар ахборот агентликлари учун маълумот манбасига айланади.

Бунинг ажабланарли жойи йўқ, чунки ТАСС ҳар куни БМТнинг барча расмий тилларида 3 мингга яқин хабарлар, ўз мухбирларининг 700 га яқин фотосуратлари ва видеоларини нашр этади. Агентлик Россиянинг турли минтақаларида офислари ва ахборот марказларига, шунингдек, 57 мамлакатда 62 та ваколатхонага эга. Бунинг шарофати билан ТАСС маълум воқеалар ҳақидаги маълумотларни тезда тўплаши ва тарқатиши мумкин.

2024 йилда агентлик аудиторияси 132 миллион фойдаланувчидан ошди.

Кўриб турганингиздек, ТАСС ахборот агентлиги ҳам халқаро, жумладан, Ўзбекистон билан ҳамкорликни ривожлантиришда иштирок этмоқда. Бу нафақат ҳар бир алоҳида давлатда, балки умуман оммавий ахборот воситаларини такомиллаштиришда муҳим аҳамиятга эга. Тажриба, журналистлар алмашинуви, қўшма лойиҳалар ишлаб чиқилиши ишни янада самарали ташкил этиш ва журналистларни ривожлантириш, шунингдек, ўқувчиларга тўлиқ ва долзарб маълумотлардан фойдаланиш имконини беради.