Новосибирскликларни Ўзбекистон маданияти ҳайратда қолдирдими?

Россиянинг Новосибирск шаҳрида ўтган Ўзбекистон маданияти кунларида таниқли рассом Дилором Мамедованинг кўргазмаси бўлиб ўтди. Новосибирскликларга мамлакатнинг диққатга сазовор жойлари ва ёшлар учун имкониятлар ҳақида сўзлаб берилди.

Тадбир “Олимлар уйи” да бўлиб ўтди. 1 апрелькуни таъкидланганидек, унда шаҳар ҳокимияти вакиллари, Новосибирск жамоатчилиги, шунингдек, Новосибирск вилоятида яшовчи ўзбеклар иштирок этди.

Учрашувда Ўзбекистоннинг тарихий мероси, замонавий тараққиёти, маданияти ва санъати ҳақида сўз борди. Россия билан маданий алоқаларни мустаҳкамлаш ҳақида ҳам сўз борди.

Дилором Мамедованинг миллий анъана ва урф-одатларга бағишланган асарлари намойиш этилган кўргазмаси россиялик меҳмонларда катта қизиқиш уйғотди.

Шуниси эътиборга лойиқки, бундай тадбир, Новосибирск “Олимлар уйи” директори Галина Лозованинг сўзларига кўра, аллақачон анъанага айланган. У ўзбекистонлик санъат ва маданият арбоблари Новосибирскдаги бундай тадбирларда мунтазам иштирок этишини таъкидлади. Россия театрлари ва жамоаларининг гастроллари эса ўз навбатида Ўзбекистон фуқароларида қизиқиш уйғотмоқда.

Бундай тадбирлар икки давлат фуқароларига бир-бирини, маданияти ва тарихини яқиндан билиш, бошқа давлат вакилларини яқиндан билиш имконини беради.

Маданият кунлари Ўзбекистоннинг Новосибирскдаги Бош консуллиги томонидан ташкил этилди.

Таъкидлаш жоизки, Ўзбекистон ва Новосибирск узоқ йиллардан буён турли йўналишларда ҳамкорлик қилиб келмоқда.

Маълумот учун: Новосибирск вилояти Ғарбий Сибир текислигининг жануби-шарқий қисмида жойлашган. Сибир федерал округи таркибига киради. Maъмурий маркази — Новосибирск. Бу Сибирнинг энг муҳим саноат минтақаларидан биридир.

Аввало, сўнгги йилларда ўсиш тенденциясини намоён этган иқтисодий ҳамкорлик ҳақида гапириш керак.

2019 йилда Новосибирск вилоятининг Ўзбекистон билан товар айирбошлаш ҳажми 88,9 миллион АҚШ долларини ташкил қилди. Шундан экспорт 60,7 миллион доллар, импорт 28,2 миллион долларни ташкил этади. 2021 йилда у 95,8 миллион долларни ташкил этди, бу 2020йилга нисбатан 20 фоизга кўпдир. 2022 йил якунлари ҳам 2021 йилга нисбатан 17,3 фоизга ўсганлигини кўрсатди – экспорт 3,4 фоиз, импорт 39,1 фоизга ўсди.

Новосибирск вилоятидан Ўзбекистонга кимё саноати маҳсулотлари (пластмасса ва улардан тайёрланган буюмлар, парфюмерия ва косметика, фармацевтика маҳсулотлари), озиқ-овқат маҳсулотлари (балиқ, ун ва дон саноати маҳсулотлари, ҳайвон ёки ўсимлик мойлари ва ёғлари) машинасозлик ускуналари, металл ва улардан тайёрланган буюмлар, ёғоч ва целлюлоза-қоғоз маҳсулотлари, ёқилғи-энергетика маҳсулотлари, тиббиёт буюмлариетказиб берилади.

Вилоятга Ўзбекистондан пластмасса, трикотаж ва кийим-кечак, гилам, тўқимачилик, пахта, кимёвий толалар, мева, сабзавот, ёнғоқ, зираворлар, концерва маҳсулотлари импорт қилинади.

2023 йилда Ўзбекистон Республикасининг Новосибирск шаҳридаги Бош консули Тимур Раҳмонов Ўзбекистон корхоналарининг Россия компаниялари билан қишлоқ хўжалиги соҳасида, айниқса, экологик экинлар соҳасида ҳамкорлик қилишдан манфаатдор эканини таъкидлади. 

Новосибирск вилоятида ўзбекистонлик ҳамкорлар иштирокида 65 корхона ва ташкилот фаолият юритмоқда. 2021-2022 йилларда 40 дан ортиқ Новосибирск компаниялари Ўзбекистонга бизнес миссияларида иштирок этдилар, 2023йилда вилоят делегацияси Тошкентда бўлиб ўтган UzMedExpo 2023 халқаро ихтисослаштирилган тиббиёт кўргазмасида, Новосибирск олий ўқув юртлари вакиллари эса “Таълим ва касб 2023” халқаро кўргазмасида қатнашди. 

Кўриб турганингиздек, ҳамкорлик нафақат иқтисодий, балки бошқа соҳаларга ҳам – бизнес, таълим, маданият соҳаларига ҳам таъсир кўрсатади. Масалан, 2022 йилда Бош консул Тимур Раҳмонов устувор йўналишлардан бири минтақалараро ҳамкорлик эканлигини таъкидлади. Бошқа истиқболли йўналишлар қаторига Новосибирск вилоятига қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини тўғридан-тўғри етказиб беришни фаоллаштириш, таълим ва тиббиёт соҳасидаги икки томонлама ҳамкорлик киради. Шу тариқа, ўзбекистонлик абитуриентларнинг Новосибирск олий ўқув юртларига қизиқиши ортиб бормоқда.

Ҳамкорликнинг бевосита мисолларига турли соҳалардаги турли тадбирлар киради. Масалан, 2022 йилда Сурхондарё вилояти мусиқали драма театри томонидан Новосибирск шаҳрида “Менинг муҳаббатим менинг тақдирим” спектакли намойиш этилди. Яна бир мисол, Новосибирск мусиқали театри ва Ўзбекистон мусиқали комедия театрининг қўшма ижодий лойиҳаларини амалга ошириш тўғрисидаги меморандум имзоланди. У ижодий форумлар, фестиваллар, маҳорат сабоқлари, ижодий ходимлар учун стажировкалар ва бошқаларни ташкил қилишни ўз ичига олади.

2023 йилда эса 2024/2025 ўқув йилидан бошлаб Новосибирск давлат техника университети НДТУва Тошкент ахборот технологиялари университети Урганч филиалининг қўшма факультети фаолият кўрсатадиган шартнома имзоланди. Бу бакалавриат ва магистратура йўналишлари доирасида бир қатор таълим дастурларини амалга оширишни назарда тутади.

Новосибирскдаги Бош консулликнинг мавжудлиги туфайли меҳнат миграцияси соҳасидаги ишлар ҳам олға сурилмоқда. Ўзбекистонлик дипломатлар Россиянинг ушбу ҳудудидаги корхоналарда ишлаётган ватандошлар билан бевосита мулоқот қилиш имкониятига эга. Мисол учун, ўтган йилнинг кузида улар республикадаги ислоҳотлар ва Россия Федерацияси қонунчилиги ҳақида гапириш учун "Технопан" ишлаб чиқариш корхонасига ташриф буюришди. Бундан ташқари, Олтой ўлкаси Барнаул шаҳридаги “Хорижий фуқароларни вақтинча сақлаш маркази”да жойлашган ватандошларга консуллик-ҳуқуқий ёрдам кўрсатилди.

Буларнинг барчаси Новосибирскнинг Ўзбекистон билан фаол ҳамкорлик қилаётган Россия шаҳарларидан бири эканлигини кўрсатади. Бунга Россиянинг ушбу вилояти корхоналари ҳам, республиканинг турли вилоятлари ҳам қизиқиш билдирмоқда. Ўз навбатида, ўзаро манфаатдорлик узоқ муддатли муносабатларни ривожлантириш ва турли йўналишлардаги алоқаларни мустаҳкамлаш истиқболлари юқорилигидан далолат беради.