Россиянинг Ўзбекистондан келган қонуний меҳнат мигрантларига қизиқиши Свердловск области мисолида

Пул топиш учун хорижга кетмоқчи бўлган кўплаб Ўзбекистон фуқаролари Россияни танлайди. Рус тилини билиш, нисбий географик яқинлик, мамлакатлар ўртасидаги ҳамкорлик, яхши маош —бу Россия Федерациясида ишлашни жозибадор қилади. Бундан ташқари, кўплаб Россия компаниялари Ўзбекистондан ишчиларга қизиқиш билдирмоқда. PLOV.PRESS бу ҳақда Екатеринбург мисолида батафсил маълумот беради.

Яқинда Ўзбекистоннинг Екатеринбургдаги Бош консуллиги вакиллари маҳаллий корхоналардан бири “АСМ Мебель”, ишлаётган Ўзбекистон фуқаролари ва унинг раҳбарияти билан бўлиб ўтган учрашувда шу масала кўтарилди. Ушбу мебельфабрикаси Уралдаги энг йирик юмшоқ мебельишлаб чиқарувчиси бўлиб, Россия бозорида 10 йилдан ортиқ ишлаяпти.

Айни пайтда “АСМ Мебель”да 500 нафар Ўзбекистон фуқароси меҳнат қилмоқда. Бироқ, корхона қўшимча кадрларга муҳтож — 120 га яқин ишчи керак. Ушбу мавзу 4 август куни бўлиб ўтган йиғилишда муҳокама қилинди.

Компания тартибли ишга жойлашишдан манфаатдор. Россия ва Ўзбекистон, асосан, қонуний меҳнат миграциясига қаратилган, бу ҳарикки томон учун ҳам фойдалидир. Бу ходимларнинг ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилишни вакомпаниялар учун у ёки бу иш фаолияти учун тайёрмутахассисларни ўз ичига олади. Ташкилий ишгаолиш туфайли мигрантлар тил, асосий қонунчиликва кўникмаларга ўргатилади. Уларга ҳужжатларнирасмийлаштиришда ёрдам берилмоқда, энгмуҳими, ишга жойлаштирилади.

Бундай учрашувлар Ўзбекистоннинг бошқа давлатда, хусусан, Россияда меҳнат қилаётган фуқароларининг ҳаётида иштирок этишига, уларнинг муаммоларини ҳал этишга ёрдам беради. Маҳаллий қонунларни билиш ва уларга риоя қилиш муҳимлигини ватандошларга эслатиш фойдали бўлиши мумкин.

Қонуний меҳнат миграциясининг йўлга қўйилиши қабул қилувчи давлатдаги жиноятчилик ҳолати ва маҳаллий аҳолининг чет эллик ишчиларга муносабатини яхшилашга ҳам ижобий таъсир кўрсатиши мумкин. Мигрантлар томонидан содир этилган жиноятлар кўпинча маҳаллий оммавий ахборот воситаларининг биринчи саҳифаларида ёритилади, гарчи аслида уларнинг сони маҳаллий аҳоли томонидан содир этилган ҳуқуқбузарликлар сонидан ошмайди. Аммо оммавий ахборот воситаларининг эътиборининг кучайиши оддий одамлар орасида салбий тўлқинни келтириб чиқаради. Уюштирилган ишга қабул қилиш, тил ва қонунчиликни билиш меҳнат мигрантига қабул қилувчи давлат қонунчилигини яхши билиш ва билмаган ҳолда ҳуқуқбузарлик қилмаслик имконини беради.

Россия миграция соҳасидагиқонунбузарликларни кучайтиришнирежалаштираётгани бежиз эмас. Масалан, Россия Федерацияси Давлат Думаси мигрантлармамлакатдан чиқариб юбориладиганҳуқуқбузарликлар рўйхатини кенгайтириш бўйичақонун лойиҳасини қўллаб-қувватлади. Айни пайтданоқонуний миграцияни ташкил этишни ўта оғиржиноятлар қаторига киритишни назарда тутувчиқонун лойиҳалари устида ҳам иш олиб борилмоқда.

Иқтисодиёт фанлари доктори, Ўзбекистон миграция соҳасидаги эксперт Шуҳрат Исоқуловнинг PLOV.PRESS нашрига берган интервьюсида таъкидлаганидек, Россия Федерациясига кириб келаётган одамларнинг умумий оқимининг кичик улушини ташкилий ёллаш — 5–7 фоизни ташкил этади. Шу боис иккала давлат ҳам бу кўрсаткични ошириш чораларини кўрмоқда.

Хусусан, маркази Екатеринбург шаҳри бўлган Свердловск областига келсак, Ўзбекистондан келган мигрантларга талаб анча юқори. 2023 йилги маълумотларга кўра, ушбу ҳудудга 199 020 нафар чет эл фуқароси келган. Ўзбекистон эса жами оқимнинг 24,4% кўрсаткичи билан етакчилар қаторидан жой олди. Кўпроқ фуқаролар фақатТожикистондан келган (41,1%).

Свердловск области ва Ўзбекистон сўнгги йилларда миграция соҳасида ҳамкорликни йўлга қўйган. Шундай қилиб, 2020 йилда областда истиқомат қилувчи Ўзбекистон фуқаролари учун таълим лойиҳаси ишга туширилди. Биринчи гуруҳ Урал технология ва тадбиркорлик коллежи томонидан қабул қилинди. Иштирокчиларга рус тили ва “электромонтаж” мутахассислигиўргатилди. Шундан сўнг область вакилларимаҳаллий коллеж ва техникумлар, қоидатариқасида, бундай дастурлардан манфаатдор ваетарлича касбий салоҳиятга эга эканинитаъкидладилар.

Бундан ташқари, Свердловск областиЎзбекистондан маҳаллий корхоналарда ишлаши мумкин бўлган ёш мутахассисларга сармоя киритишга тайёр. Шундай қилиб, 2025 йилда Первоуралск металлургия коллежида ўзбекистонлик талабалар орасидан областьметаллургия саноати учун кадрлар тайёрлаш бўйича тажриба лойиҳаси йўлга қўйилади. Ўзбекистонлик кадрларга бўлган қизиқиш Свердловск саноат корхоналарининг лойиҳани молиялаштиришга тайёрлигидан далолат беради. Маълумки, биринчи гуруҳга 20 киши киради.

Хулоса қилиб шуни таъкидлаймизки, миграция соҳасидаги ўзаро ҳамкорликнинг ривожланиши барча иштирокчиларга — қабул қилувчи мамлакат ва корхона ва тўғридан-тўғри меҳнат мигрантларидан бутун мамлакатларга ижобий таъсир кўрсатади. Бу йўналишдаги шериклик Ўзбекистон ва Россия ўртасидаги жадал ривожланаётган икки томонлама ҳамкорликнинг бир қисмидир. Бу, хусусан, Свердловск области учун ҳам долзарб бўлиб, Ўзбекистон асосий савдо ҳамкорлари орасида товар айланмаси бўйича 5-ўринни эгаллайди.