Ўзбекистон Ростов областида экспорт фаолиятини ривожлантириш бўйича устувор давлатлар қаторига киради

Ростов области қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини экспорт қилиш бўйича Россияда етакчи ҳисобланади. Шу билан бирга, областда ҳамма нарса бир хил ривожланган — нафақат агросаноат мажмуаси, балки саноат ва фан ҳам. Шу боис Ростов области билан ҳамкорлик кўплаб соҳаларда Ўзбекистон учун истиқболли бўлиши мумкин. Бундан ташқари, Ўзбекистоннинг айрим ҳудудлари ўзаро ҳамкорликка қизиқиш билдиришган.

Ростов делегациясининг 23 сентябрь куни бошланган Ўзбекистонга ташрифи туфайли ҳамкорлик йўналишларини бевосита муҳокама қилиш мумкин бўлди. Уни вилоят губернатори Василий Голубев бошқарган. Бундан ташқари, делегация таркибига Ростов области саноат ва энергетика вазири Андрей Савельев, йирик бизнес вакиллари, магистрал локомотивлар, иссиқлик алмашинуви ускуналари, кимё маҳсулотлари ишлаб чиқарувчилари кирди.

Россия минтақаси губернатори Ўзбекистон бош вазири Абдулла Арипов, Россиянинг Ўзбекистондаги Фавқулодда ва мухтор элчиси Олег Мальгинов ва Россиянинг Ўзбекистондаги савдо вакили Константин Злигостев билан учрашди.

Савдо миссияси раҳбари таъкидлади:

“Ўзбекистон Ростов областида экспорт фаолиятини ривожлантириш бўйича устувор давлатлар қаторига киради. Ҳамкорликни янада мустаҳкамлаш учун барча шарт-шароит яратилганига ишонаман”.

Учрашувлар натижаларига кўра ҳамкорликни ривожлантиришнинг асосий векторларини аниқлаш мумкин.

Биринчидан, булар савдо-иқтисодий ва сармоявий соҳалардир. Ҳудудларимиз ўртасидаги ҳамкорликнинг истиқболли йўналиши савдо-иқтисодий алоқаларни кенгайтиришдан иборат. Ўзбекистон ва Ростов области ўзаро савдо ва саноат кооперациясини ривожлантириш учун салмоқли салоҳиятга эга.

Ўзбекистон компаниялари Россия бозорига киришга интилмоқда ва Ростов областининг қулай транспорт маркази сифатида имкониятларини фаол ўрганмоқда.

Ташриф давомида ҳамкорликни ривожлантириш бўйича таъминот занжирларини оптималлаштириш, электрон тижоратни ривожлантириш ва бозорда янги бўшлиқларни излаш каби аниқ қадамлар белгиланди.

Ҳатто пандемия даврида ҳам 2020 йилда Ростов вилояти ва Ўзбекистон ўртасидаги товар айирбошлаш ҳажми 150,9 миллион АҚШ долларини ташкил қилган. Кейинги йили эса бу кўрсаткич ортиб, 166 миллион долларга етди (99 миллион — экспорт, 66 миллион — импорт).

Иккинчидан, Ўзбекистонда Ростов ишлаб чиқаришини маҳаллийлаштириш. Буни Ўзбекистон Бош вазири тасдиқлади:

“Биз саноат ривожланган Ростов областибилан ҳамкорлик қилишдан манфаатдормиз; биз мева-сабзавот ва бошқа озиқ-овқат маҳсулотларини етказиб беришдан манфаатдормиз. Ростов областидаги ишлаб чиқарувчиларни ҳам Ўзбекистон ва қўшни бозорларда ишлашга таклиф қиламиз”.

Ростов области ва Ўзбекистон ўртасидаги ҳамкорликни кенгайтириш доирасида Россиянинг агросаноат компаниялари ўз маҳсулотларини Россельхознадзор стандартлари асосида қурилган янги замонавий марказларда жойлаштириш таклифини олди. Бу нафақат экспорт ҳажмини ошириш, балки икки ҳудуд салоҳиятини бирлаштирган янги ишлаб чиқариш занжирларини яратиш имконини беради. Ростов областисармоядорларини Ўзбекистонда хорижий компаниялар учун яратилган шарт-шароитлар айниқса қизиқтирмоқда.

Учинчидан, атом саноатида мумкин бўлган ўзаро таъсир. Шуни таъкидлаш керакки, Ростов вилояти Россия атом саноатининг асосий марказларидан биридир. Бу ҳолат Ўзбекистоннинг Жиззах вилоятида Россиянинг “Росатом” давлат корпорацияси иштирокида кам қувватли атом электр станциясини қуриш лойиҳасини амалга ошириш нуқтаи назаридан алоҳида аҳамият касб этади.

МАГАТЭ халқаро стандартларига қатъий риоя қилиш бўйича дастлабки ишлар бошланганини инобатга олсак, бу соҳа икки томонлама ҳамкорликнинг устувор йўналишларидан бирига айланиб бормоқда.

Ростов ва Жиззах вилоятлари ўртасидаги шериклик муносабатлари атом энергетикаси соҳасида ўзаро манфаатли лойиҳаларни ривожлантириш учун мустаҳкам замин яратиб, Ўзбекистоннинг энергетик хавфсизлигини таъминлаш ва мамлакатларимиз ўртасидаги стратегик шерикликни мустаҳкамлашга салмоқли ҳисса қўшмоқда.

Тўртинчидан, ҳудудлараро ҳамкорликни кенгайтириш. Шу тариқа, Ростов ва Жиззах вилоятлари ўртасида шартнома тузилган. Ростов делегациясининг ташрифи доирасида икки вилоят ўртасида қўшма тадбирларнинг йўл харитаси имзоланди. Шунингдек, у ерда Ростов компаниялари ва ўзбекистонлик ҳамкасблар ўртасида қатор шартномаларни имзолаш бўйича минтақалараро форум ўтказилиши режалаштирилган.

Бундан ташқари, Самарқанд ва Бухоро вилоятлари Ростов области билан алоқаларни ривожлантиришга қизиқиш билдирган.

Бешинчидан, таълим соҳасидаги лойиҳалар. Қўшма бўлинмаларни очиш истиқболли йўналиш сифатида муҳокама қилинди — Ростов аллақачон Хитой билан бундай амалиётга эга. Томонлар, шунингдек, талабалар ва профессор-ўқитувчилар алмашинувини, илмий тадқиқотлар соҳасида ҳамкорликни кенгайтиришни истайди. Бундан ташқари, филиалларни очиш имкониятлари муҳокама қилинди.

Олтинчидан, маданият. Биз аниқ бир воқеа, яъни Ўзбекистонда Ростов вилояти маданияти кунларини ўтказиш ҳақида гаплашдик. Бош вазир ҳар томонлама қўллаб-қувватлашга ваъда берди ва Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлигига тегишли топшириқлар берди. Маданият кунлари 2025 йилдаўтказилиши кутилмоқда.

Қўшимча қилиш жоизки, Ўзбекистонда нафақат расмийлар, балки россиялик ватандошлар, Ўзбекистон олий ўқув юртлари ректорлари, Дон ўқув юртлари битирувчилари билан ҳам учрашув  бўлиб ўтди. Уларнинг барчаси Ростов вилояти ва Ўзбекистон ўртасидаги ҳамкорликка қандай ёрдам бериши мумкинлиги ҳақидаги ғоялар асосий муҳокама мавзуси бўлди. Бу ерда ҳар бир алоҳида шахснинг ҳиссаси қайд этилди — ахир, икки халқни феъл-атвор ва дўстона муносабат бирлаштиради, улар бир-бирини яхши тушунадилар. Иқтисодий ва илмий манфаатларни илгари суриш ва Ростов компанияларини маҳаллий ишбилармонлик муҳитига интеграциялашда ёрдам берадиган ватандош тадбиркорларнинг роли ҳам таъкидланган. Алоҳида-алоҳида, Тошкентдаги Рус уйининг муҳим вазифани бажарувчи — одамларни бирлаштирадиган аҳамияти ҳақида сўз юритилди.

Минтақавий вакилларнинг шахсий ташрифи Ўзбекистон ва Россия ўртасидаги ҳудудлараро ҳамкорликни ривожлантиришнинг энг самарали усулларидан биридир. Бундай саёҳатлар доимо бир қатор янги келишувлар билан бирга келади, яъни улар ўзаро ҳамкорликнинг янги усулларини очади.