ЕХҲТ ДИИҲБ миссияси Ўзбекистондаги сайловларга баҳо берди

ЕХҲТ ДИИҲБ миссияси Ўзбекистондаги сайловларга баҳо берди

ЕХҲТ ДИИҲБ миссияси сайловлар ўтиши ҳақидаги дастлабки ҳисоботини эълон қилди. Экспертлар сайлов кампаниясининг ижобий томонларига, барча қоидалар ва тартибларга риоя этилишига эътибор қаратдилар.

Ўзбекистоннинг барча ҳудудларида 28 нафар узоқ муддатли кузатувчилар округ ва участка сайлов комиссиялари, сиёсий партиялар ва маҳаллий ҳокимият вакиллари билан учрашувлар ўтказди.

Учрашувлар натижаларига кўра, ДИИҲБ миссияси ўз ҳисоботида сайлов органлари барча процессуал муддатларга риоя қилгани, яъни режалаштирилган барча тадбирлар белгиланган саналарда ўз вақтида ўтказилганлигини қайд этади.

Ҳисоботда фуқаролардан сайлов жараёни билан боғлиқ ҳеч қандай шикоятлар йўқлиги ҳам қайд этилган. Аҳолидан МСК, ҳудудий сайлов ва суд органларига шикоятлар келиб тушмади.

Сайловга тайёргарлик ва ўтказишда аёллардаги юқори фаоллик

Миссия ҳисоб-китобларига кўра, 266 та сайлов участка аъзоларининг 39 %и аёллар, 54 %и эса 142 минг участка сайлов комиссияларида қатнашган. Шу билан бирга, участка сайлов комиссияларининг 45 %да аёллар раислик қилган.

Қайд этилишича, Ўзбекистонда жамият ва давлат ишларини бошқаришда аёлларнинг иштирокини таъминлаш сиёсатнинг устувор йўналиши ҳисобланади. Сайловлар кўрсатганидек, натижа аллақачон сезилмоқда.

Сайлов жараёнига рақамли технологияларни жорий этиш

Кузатувчилар МСКнинг рақамли технологиялардан фаол фойдаланган ҳолда сайловларга тайёргарлик кўриш ва ўтказиш борасидаги ишларини ижобий баҳолайдилар. Таъкидланишича, МСКнинг барча йиғилишлари онлайн трансляция қилинган, уларнинг қарорлари ижтимоий тармоқлар ва мессенжерларда эълон қилинган.

Шундай қилиб, сайловга тайёргарлик жараёнида сайловчиларнинг ягона электрон рўйхати шакллантирилди. У ҳар куни янгиланиб, кенг жамоатчиликка тақдим этилди.

Шунингдек, “Сайлов-2021” мобиль иловаси орқали сайлов жараёнига оид барча янгиликлар, жумладан сайловчилар, сайлов комиссиялари аъзолари, кузатувчилар ва номзодлар ҳақидаги маълумотларни кузатиб бориш имконияти яратилди.

Шу билан бирга saylov.uz сайтида ўз сайлов участкасининг геолокациясини билиб олиш мумкин эди. “Сайлов участкасининг интерактив харитаси” хизмати республикадаги барча сайлов участкаларининг геолокациясини кўриш имконини берди.

Шу билан бирга МСК матбуот марказида Ягона алоқа маркази ишга туширилиб, малакали мутахассислар ва тажрибали экспертлар томонидан сайловчиларнинг саволларига ўз вақтида ва батафсил жавоб қайтарилди.

Бундан ташқари, 207 та сайлов участкаси видео кузатув камералари билан жиҳозланган. Saylov2021.uz сайлов порталида, Матбуот марказидаги катта мониторда, “Ўзбекистон24” телеканалида ва МСК биносида овоз бериш жараёни соат 8:00 дан 20:00 гача онлайн режимда намойиш этилди.

Сайлов комиссиялари аъзоларининг профессионаллик даражаси ошди

Бюронинг ҳисоб-китобларига кўра, сайлов комиссияси аъзоларининг профессионаллик даражаси сезиларли даражада ошган. Экспертларнинг таъкидлашича, жорий йилнинг май-август ойларида сайлов комиссиялари аъзолари учун бир қатор тренинглар ҳам онлайн, ҳам офлайн режимда ўтказилган. Шу билан бирга, ўқув машғулотларининг формати, муддати, шунингдек, жадвали сезиларли даражада фарқ қилгани сайлов комиссиялари аъзоларининг касбий маҳоратини оширишга хизмат қилди.

Шунингдек, сайлов комиссияси аъзолари учун ЕХҲТ, БМТТД, Демократия ва ҳуқуқ институти ҳамда бошқа экспертлари иштирокида тренинглар ўтказилди. Тренингларда округ сайлов комиссиялари раислари, уларнинг ўринбосарлари, котиблари ва аъзолари иштирок этди.

Сайлов қонунчилигини такомиллаштириш

Миссия аъзолари амалдаги сайлов қонунчилиги халқаро стандартларга тўлиқ мос келишини тан оладилар. Мутахассислар ижобий ўзгаришлар ҳақида гапирар экан, биринчи навбатда сайловолди ташвиқотини тўсқинликсиз ўтказиш кафолатлари кучайтирилганини таъкидламоқда. Масалан, аввалроқ сиёсий партияларнинг оммавий тадбирлари ўтказиладиган кундан 30 кун олдин маҳаллий ҳокимият органлари билан келишилган бўлса, эндиликда янги қонунчиликка кўра, 3 кун олдин ҳокимиятни хабардор қилиш кифоя.

Иккинчидан, ҳар қандай сиёсий партия ёки номзоднинг фойдасига ёки унга қарши давлат хизматчиларининг сайловолди ташвиқотлари пайтида ўз лавозимидан фойдаланишини тақиқлаш.

Учинчидан, сайловда иштирок этиш учун молиявий ресурслардан фойдаланишда шаффофликни таъминлаш талабини белгилаш. Эндиликда партиялар МСКга сайлов куни оралиқ ҳисоботи ва сайлов натижалари бўйича уларга ажратилган давлат маблағлари бўйича якуний ҳисобот тақдим этиши шарт.

Тўртинчидан, сайловчиларни ҳуқуқий ҳимоя қилиш кафолатларини кучайтириш. Янги қонун ҳужжатларига кўра, фуқаролар сайлов комиссиялари қарорларидан шикоят қилиб, фақат судга мурожаат қилишлари мумкин. Илгари улар юқори сайлов комиссияларига мурожаат қилишлари мумкин эди, бу эса низоларни ҳал қилиш жараёнини кечиктирарди.

Бешинчидан, фуқароларнинг сайлов ҳуқуқларининг кенгайиши. Эндиликда чет элдаги фуқаролар консуллик рўйхатдан ўтмасдан овоз беришлари мумкин.

 


O'zbekistondagi eng so'nggi yangiliklar
smartfoningizda

@plov.press

Шунингдек, ўқинг

Подпишитесь
на наш Telegram канал