МДҲ ёш депутатлари Ўзбекистон тажрибасини ўрганди

Ўзбекистонда ёшлар билан ишлашнинг мутлақо янги тизими яратилиб, унда ёш аҳолининг қобилият ва салоҳиятини рўёбга чиқариш давлат сиёсатининг асосий устувор йўналишига айланди. Тошкент шаҳридаги Олий Мажлис Қонунчилик палатасига ташриф буюрган МДҲ мамлакатлари Ёшлар парламентлари делегацияси шундай хулосага келди. PLOV.PRESS МДҲ давлатларидан келган меҳмонлар нимани ўргангани ва асосан ёшлар парламентаризми нима эканлиги ҳақида сизга батафсил маълумот беради.

МДҲ мамлакатлари Ёшлар парламентлари делегациясининг ташрифи дан бошласак, бу ташриф аввало танишиш ва тажриба алмашишга қаратилган эди.

Бошқа давлатлар вакиллари Ўзбекистон Қонунчилик палатаси фаолияти ва норма ижодкорлиги билан таништирилди. Делегациялар сиёсий партиялар фракциялари ва қўмиталари иш услублари, парламентаризм соҳасидаги янгиликлар, янги таҳрирдаги Конституция нормаларини ҳаётга татбиқ этиш борасидаги ишлар хусусида сўз юритди. Шунингдек, “Ўзбекистон – 2030” стратегиясининг устувор вазифаларига ҳам тўхталиб ўтилди.

“Бизда Беларусда икки палатали парламент ҳам бор, бизда Беларусь Республикаси Миллий АссамблеясинингСенати ва Вакиллар палатаси ҳам бор. Биз сизнинг қонунчиқарувчи ҳокимиятингиз қандай тузилгани, қонунларқандай қабул қилинаётгани билан қизиқдик”, — дедиБеларусь Миллий Ассамблеяси Ёшлар парламенти аъзосиВалентина Науменко.

Лекин, албатта, ёшлар масаласига, уларнинг қонун ижодкорлиги жараёнида иштирокини кенгайтиришга катта эътибор қаратилди. Ўзбекистонда бунга алоҳида аҳамият берилмоқда. Масалан, қуйи палатада Ёшлар масалалари комиссияси фаолияти йўлга қўйилган. Шунингдек, Олий Мажлис Сенати ва Қонунчилик палатаси ҳузурида Ёшларпарламенти ташкил этилди.

Яратилаётган имкониятларнинг яна бир мисоли, Қонунчилик палатасида ўтказилган “Очиқ эшиклар куни”дир. Тадбирда ёшлар қонун лойиҳаларини ишлаб чиқиш, уларни кўриб чиқиш, биринчи ва иккинчи ўқишга тайёрлаш, ялпи мажлис кун тартибига киритиш жараёнлари билан таништирилмоқда.

Буларнинг барчаси ёшларнинг сиёсий фаоллигини ошириб, уларни қонун ижодкорлиги жараёнига жалб қилмоқда. Нисбатан яқинда — 2020 йилда пайдо бўлган Ўзбекистон Ёшлар парламенти ҳақида батафсил тўхталиб ўтмоқчиман. Унинг вазифаси ёшлар манфаатларини ҳимоя қилиш, қонун ижодкорлигидаги иштирокини таъминлаш, бўлажак Сенат аъзолари ва сиёсатчиларни тайёрлашдан иборат. Асосий эътибор таълим, соғлиқни сақлаш, бандлик, экология ва ёшлар сиёсатининг бошқа жиҳатларига қаратилган.

Ёшлар парламенти қонун ижодкорлиги жараёнида иштирок этади, тенгдошларини ёшларга яратилган имкониятлар ва қонунлар билан таништиради. Муаммолар ва таклифларни тегишли органларга этказиш учун уларни ўрганади.

Буларнинг барчаси нафақат қоғозда содир бўлади. Масалан, 2023 йилда InnoWeek.Uz-2023 халқароинновацион ғоялар ҳафталигида Ёшлар парламентитомонидан университет талабалари ва лицей ўқувчиларибилан учрашувлар ташкил этилиб, унда касблар IT соҳаси, робототехника ва бошқа замонавий соҳалар намойишэтилди.

Ижтимоий ҳимояга муҳтож ёшларни қўллаб-қувватлашдаҳам фаол иштирок этмоқда. 2023 йилда Ёшлар парламентииштирокида Қарши шаҳрида яшовчи фуқаронинг уй-жойбилан таъминлангани, сўнгра бошланғич тўлови йўқлигисабабли олиб қўйилганлиги муаммосига ечим топилди. Ёшлар парламентининг аралашуви ва вазиятни атрофличатаҳлил қилиш натижасида Қашқадарё вилояти ҳокимлигитомонидан уйнинг тўловини амалга оширишда ёрдамкўрсатилди.

Жорий йилда Ёшлар парламенти томонидан ёшлар манфаатларини ҳимоя қилиш, 

назорат-таҳлил тадбирларида иштирок этиш бўйича қонунчиликка оид таклифлар ишлаб чиқиш режалаштирилган. Ҳудудларда сенаторлар билан ҳамкорлик қилиш, жойлардаги муаммоларни ҳал этишда амалий ёрдам кўрсатиш, чекка ҳудудларга ёшларни кенг жалб этиш, халқаро алоқаларни йўлга қўйишга ҳам алоҳида эътибор қаратилган.

МДҲ давлатлари Ёшлар парламентлари делегациясининг Ўзбекистонга келиши бу борадаги қадамдир, холос. Турли мамлакатларда ёшлар парламентлари бор, уларнинг ҳар бири у ёки бу маънода ўзига хос иши бор. Масалан, Россияда Давлат Думаси ҳузурида Ёшлар парламенти бор.

МДҲ давлатлари Ёшлар парламентлари делегациясининг Ўзбекистонга келиши бу борадаги қадамдир, холос. Турли мамлакатларда ёшлар парламентлари бор, уларнинг ҳар бирининг у ёки бу маънода ўзига хос иши бор. Масалан, Россияда Давлат Думаси ҳузурида Ёшлар парламенти бор

Федерал Ассамблея, бундан ташқари, мамлакатнинг 81 минтақасида ёшлар парламентлари тармоғи мавжуд. Умумжаҳон мақсадлари Ўзбекистон ташкилоти билан бир хил — ёшларни вакиллик қилиш, қонун ижодкорлигида иштирок этиш. Россияда ёш парламентарийлар қонунларда ҳам, таълимда ҳам тахминан тенг даражада иштирок этадилар. Шундай қилиб, Россия Федерацияси Ёшлар парламентининг тажрибаси ушбу мамлакат минтақаларининг кенг географияси ва кўп миллатли аҳолиси, бир вақтнинг ўзида кўплаб маданиятлар вакиллари билан ишлаши туфайли қизиқарли бўлиши мумкин.

Делегациянинг Ўзбекистонга ташрифи нафақат мамлакат қонун ижодкорлиги, балки маданияти билан ҳам танишишдир. Меҳмонлар ўзи қизиқ бўлган парламент биноси, музей фаолияти, мажлислар зали, кутубхона билан таништирилди.

Айтганча, делегациянинг ташрифи Жаҳон ёшлар фестивалидоирасида бўлиб ўтди. У 26–30 июнь кунлари Ўзбекистоннинг бешта шаҳрида, жумладан бу йил МДҲнинг биринчи Ёшлар пойтахти бўлган Тошкент шаҳрида бўлиб ўтди. Ушбу тадбир 92 мамлакатдан 700 дан ортиқ иштирокчиларни бирлаштирди. Улар орасида фаол ёшлар, ёшлар ташкилотлари етакчилари, ёш тадбиркорлар, экологлар, ижодий соҳа вакиллари бор эди. Фестивал доирасида улар учун кўнгилочар дастур намойиш этилди, таълим, ёшлар сиёсати, экология каби долзарб муаммо ва мавзулар муҳокама қилинди.

Ёшлар парламентаризмини ривожлантириш муҳим аҳамиятга эга. У орқали ёшлар ўз фикр-мулоҳазаларини эшитиш ва мамлакатда қарорлар қабул қилиш жараёнида иштирок этиш, ташаббус кўрсатиш, турмуш шароитини яхшилаш бўйича таклифлар киритиш имкониятига эга бўлмоқда. Ана шундай тадбирлар орқали ёшларда фаол фуқаролик позицияси шаклланади. Бу борадаги халқаро ҳамкорлик эса ўз ишингизни яхшилаш мақсадида тажриба алмашиш, бошқа мамлакатлардаги ҳамкасбларнинг муваффақиятли лойиҳалари билан танишиш имконини беради.